Η αναγέννηση (ΚΔΑΠ)
Ιστορία της Τεχνολογίας και των Εφευρέσεων
Αναγέννηση
Κατά τη διάρκεια αυτής της θεματικής ενότητας, αναφερθήκαμε στην Αναγέννηση, κατά το 15ο έως και τις αρχές του 17ου αιώνα. Η εποχή αυτή, σηματοδότησε την αρχή της νεωτερικότητας και των καινοτόμων ιδεών στην μηχανική, την τέχνη και την αρχιτεκτονική.
Μέσα από το μάθημα της επιμόρφωσης και της φιλαναγνωσίας, μάθαμε πως η Αναγέννηση συνδέθηκε με μεγάλες εκπαιδευτικές, πολιτιστικές και κοινωνικές αλλαγές που ξεκίνησαν από την φιλοπρόοδη πόλη της Ιταλίας, την Φλωρεντία.
Οι μεταρρυθμίσεις αυτές, πραγματοποιήθηκαν χάρις την ιδέα του Ανθρωπισμού, την οποία ασπάστηκαν πολλοί μελετητές, επιστήμονες, καλλιτέχνες και πολίτες εκείνης της εποχής, προωθώντας ένα μοντέλο αυτοπεποίθησης, ζωής, γραφής και σκέψης.
Με αυτό το τρόπο, οι Ανθρωπιστές προσπαθούσαν τόσο για τη βελτίωση του εαυτού τους, όσο και για την ενίσχυση του ανθρώπινου πνεύματος στην κριτική και την ορθολογική του διάσταση, μέσα από την μελέτη της κλασικής αρχαιοελληνικής φιλοσοφίας.
Ένας από αυτούς ήταν και ο σπουδαίος Λεονάρντο Ντα Βίντσι 1452 – 1519, ο οποίος ήταν Ιταλός πολυμαθής της Ύστερης Αναγέννησης και θεωρείται ένας από τους σπουδαιότερους επιστήμονες και ζωγράφους εκείνης της εποχής.
Σύντομα, ο ίδιος ανέδειξε το ενδιαφέρον και την ευφυΐα του σε πολλούς τομείς, όπως στη μηχανική, τη φυσική, την ιατρική, τη βοτανολογία και την αρχιτεκτονική.
Ως προς τη μηχανική και τις θετικές επιστήμες, ο Λεονάρντο Ντα Βίντσι ήταν μεγάλος εφευρέτης σημαντικών κατασκευών κι αυτό αποδεικνύεται μέσα από τις 6.000 σελίδες των ημερολόγιων και σημειωματάριών του, τα οποία ήταν γεμάτα με καινοτόμα σχέδια και πρωτοποριακές ιδέες. Όπως ένα πρώτο σχέδιο αεροπλάνου, αλεξίπτωτο, ελικόπτερο, ένα μηχανοκίνητο τεθωρακισμένο όχημα, ποδήλατο, πυροβόλα όπλα, κινητές προκατασκευασμένες γέφυρες, πελώριες πολεμικές μηχανές και ένα μεγάλο τροχοφόρο τόξο. Ωστόσο, οι περισσότερες από αυτές τις εφευρέσεις δεν μπόρεσαν να γίνουν πράξη, εξαιτίας της έλλειψης πολλών υλικών.
Έπειτα, μιλήσαμε για έναν, ακόμη, σημαντικό εφευρέτη εκείνης της εποχής τον Γαλιλαίο, 1564 – 1642, ο οποίος λόγω της σημαντικής του προσφοράς στο τομέα της επιστήμης, ονομάστηκε «πατέρας της σύγχρονης αστρονομίας». Ο ίδιος ήταν Ιταλός φυσικός, μαθηματικός, αστρονόμος και φιλόσοφος.
Μία από τις μεγαλύτερες εφευρέσεις του ήταν το τηλεσκόπιο, με το οποίο ήταν ο πρώτος που μπόρεσε να παρατηρήσει και να καταγράψει σπουδαίες πληροφορίες για την Σελήνη, τον δακτύλιο του Κρόνου, την αστρική φύση του Γαλαξία μας, τέσσερις δορυφόρους, ανακαλύπτοντας, επίσης, ότι η Γη γυρίζει γύρω από τον ήλιο.
Επιπρόσθετα, ο Γαλιλαίος εφηύρε τον φακό, το θερμόμετρο και έναν καινοτόμο μηχανισμό για την ακριβέστερη λειτουργία των ρολογιών.
Ακόμη, πολλοί σημαντικοί εφευρέτες βοήθησαν στην εξέλιξη της εποχής, όπως ο Κοπέρνικος από την Πολωνία με τη διατύπωσή του για το ηλιοκεντρικό μοντέλο του σύμπαντος, ο Γάλλος φυσικός Πασκάλ με την εφεύρεση της πρώτης αριθμομηχανής, ο Κορνήλιος Βαν Ντρέμπελ με την εφεύρεση του πρώτου υποβρύχιου το 1624 και ο Γκάμπριελ Φαρενάιτ με την εφεύρεση του πρώτου θερμόμετρου από υδράργυρο.
Μέσα από το μάθημα των εικαστικών σχεδιάσαμε τη δική μας ομαδική κατασκευή, το τηλεσκόπιο για να παρατηρήσουμε τόσο τους αστερισμούς στον εξωτερικό χώρο του σχολείου, όσο και στο εσωτερικό της τάξης, μέσα από την κατασκευή του πλανητάριου.
Τέλος, κατά την πρώτη εβδομάδα συμμετείχαμε σε θεατρικά και μουσικοκινητικά παιχνίδια, σε αθλητικές δραστηριότητες και φτιάξαμε δημιουργικές κατασκευές από Lego.
Κατά τη δεύτερη εβδομάδα της θεματικής μας ενότητας, μιλήσαμε για την άνθιση της τέχνης και της αρχιτεκτονικής που βοήθησε την Φλωρεντία και άλλες πόλεις της Ιταλίας να είναι το επίκεντρο του πολιτισμού, κατά την ευρωπαϊκή Αναγέννηση.
Μέσα από το μάθημα της επιμόρφωσης και της φιλαναγνωσίας μάθαμε για την εξέλιξη της τέχνης, κατά την αναγέννηση, η οποία χαρακτηρίστηκε από την ανθρωποκεντρική θεώρηση και μελέτη της ζωής. Σε αντίθεση με τον θεοκεντρικό μεσαίωνα, η εξέλιξη αυτή επιτεύχθηκε με τη μελέτη των ελληνορωμαϊκών αρχαιοτήτων που λειτούργησαν ως πρότυπα μίμησης για τους καλλιτέχνες.
Μαικήνες αυτής της πνευματικής κίνησης ήταν μία ομάδα εύπορων αστών, οι Μέδικοι που είχαν την εξουσία. Η νέα αστική τάξη, χρησιμοποιούσε την τέχνη για κοινωνική άνοδο και καταξίωση.
Οι επιστημονικές εξελίξεις στα μαθηματικά με την προοπτική, οι γνώσεις της ανατομίας του ανθρωπίνου σώματος και γενικότερα η δυνατότητα επιστημονικής μελέτης της φύσης και του κόσμου, επέτρεψαν τη βελτίωση, τη διάδοση και την εδραίωση της Αναγέννησης.
Για πρώτη φορά, η τέχνη έγινε ιδιωτική. Με την έννοια, πως δεν διαμορφωνόταν από τη θρησκευτική ή πολιτική εξουσία, αλλά αποτελούσε προϊόν των ίδιων των καλλιτεχνών. Η θεματολογία στη τέχνη αφορούσε μυθολογικά, ιστορικά και θρησκευτικά θέματα, καθώς και προσωπογραφίες.
Όπως τονίσαμε και προηγουμένως ένας από τους πιο σημαντικούς καλλιτέχνες της εποχής ήταν ο Λεονάρντο Ντα Βίντσι. Ο ίδιος ξεκίνησε τη μαθητεία του στο εργαστήρι του γνωστού καλλιτέχνη Βερόκιο, μαθαίνοντας καινούριες μεθόδους στην ζωγραφική, όπως την ελαιογραφία και τη τεχνική sfumato. Από τα είκοσι του χρόνια ήταν ήδη ανώτερος του δασκάλου του.
Τα πιο γνωστά έργα τέχνης του ήταν η Μόνα Λίζα, ο Μυστικός Δείπνος, ο Βιτρούβιος Άνθρωπος και ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου, τα οποία προκαλούν δέος σε όποιον τα αντικρίζει.
Ακόμη, αναφερθήκαμε στον Μιχαήλ Άγγελο 1475 – 1564, ο οποίος ήταν γνωστός ζωγράφος, γλύπτης, αρχιτέκτονας και ποιητής της Αναγέννησης. Τόσο οι τεράστιες και περίτεχνες νωπογραφίες, όσο και τα εντυπωσιακά γλυπτά του κοσμούν το Παπικό παρεκκλήσιο του Βατικανού και την Βασιλική του Αγίου Πέτρου στη Ρώμη.
Έπειτα, μάθαμε για την σημαντική παρουσία του Ραφαήλ Σάντιο 1483- 1520, στην ιστορία της Αναγεννησιακής Τέχνης. Ο ίδιος υπήρξε ζωγράφος και αρχιτέκτονας, δημιουργώντας σπουδαίες τοιχογραφίες στο Βατικανό.
Και προς το τέλος του μαθήματος παρατηρήσαμε σημαντικά έργα και τεχνικές κι άλλων σπουδαίων καλλιτεχνών, όπως του Σάντρο Μποτιτσέλι, του Τιτσιάνο Βετσέλιο, του Αντρέα Μαντένια, του Μικελάντζελο Μερίζι και της Σοφονίσμπα Ανγκουισόλα.
Μέσα από το μάθημα των εικαστικών δημιουργήσαμε τους δικούς μας αναγεννησιακούς πίνακες με τη χρήση μπογιάς από βρώσιμα υλικά. Με στόχο την ενημέρωση, αλλά και την διασκέδαση των παιδιών.
Επίσης, στο μάθημα της θεατρικής αγωγής πήραμε μέρος σε μία θεατρική αναπαράσταση μαθήματος εικαστικών. Και στην μουσικοκινητική αγωγή κατασκευάσαμε ατομικά μουσικό όργανο της εποχής, το αρχιλάουτο.
Τέλος, συμμετείχαμε σε μαθήματα γυμναστικής – yoga, Lego stem και σε πολλές άλλες δημιουργικές δραστηριότητες, με στόχο την συνεργασία και την αλληλεπίδραση των παιδιών.
